GAZİ YAKUB BEY ve FATİH DEVRİ İLK KÜLLİYESİ
07.11.2023
Fatih Sultan Mehmet devrinin önemli bir siması olan Yakub Bey’in ismi ilk olarak Amasya ve Sinop’un fethi ile Trabzon seferinde geçmektedir.(1461) 1462 yılında Hadım İsmail Paşa yerine Kaptan Paşa olarak tayin olunan1 Yakup Bey Gelibolu Sancak Beyi ve Kaputan-ı Derya olarak Midilli seferine iştirak etmiştir. Daha sonra kendisine Çanakkale Boğazı’nın tahkimatını yapma görevi verilmiştir. Yakub Bey, Fatih Sultan Mehmet Han’ın emri ile Çanakkale Boğazının her iki yakasındaki Çimenlik ve Kilitbahir kalelerini süratle inşa ederek tamamlamıştır. 2
Asıl adı Abdullah bin Hacı Yakub olan Gazi Yakub Bey Çardak’ta yaşamıştır. Mehmet Çelebi adlı bir oğlu olduğu bilinmektedir. Ailece mezarları da Çardak’tadır. Kurduğu vakıf Çanakkale Vakıflar Müdürlüğünde, Vakfiye kayıt defterinin 57. Sayfasından başlamak üzere, Gazi Yakub Bey’in Vakfiye kaydı ve tercümesi bulunmaktadır.
Bu tercümeye göre: “Yakub Bey Çardak’ta bir cami, yanına bir 9 odalı bir medrese, muallim evi, zaviye, aşevi, mutfak , fırın, bir han, hamam, su kuyuları açtırdı ve bir de çocuklara Kuranı Kerim talimi için bir bina yaptırdı. Gazi Yakup Bey Çardak kasabasını kendine mesken etmiştir. Kendisi, ailesi ve çocukları da vefatlarında Çardak Gazi Yakup Bey Camii yanındaki ebedi istirahatgahına defin edilmişlerdir. Kurduğu Gazi Yakup Bey vakfı da halen varlığını korumaktadır.3
1 Birinci, Necat,Prof.Dr. (Editör), Fatih ve Dönemi, Türk Kültürüne Hizmet Vakfı Yayınları
2 Kritavulos, Fatih Sultan Mehmet, Trabzon Valiliği Kültür Yayınları
3 Ayverdi,Ekrem Hakkı, Fatih Devri Eserleri, 1953